Een blik op de geschiedenis, het idealisme en de reis van de Persatuan Pemuda Muslim se-Eropa (PPME), ofwel de Vereniging van Jonge Islamieten (Moslims) in Europa
Het intense verdriet bij het overlijden van mijn ouders bracht mij tot diepgaande gedachten over mijn afkomst en andere intrigerende vragen over het verhaal van mijn leven, waarvan ik de antwoorden nog steeds niet goed kan bevatten. Het overlijden van mijn moeder afgelopen januari 2021, dat een fysiek afscheid betekende, bracht mij tot een nieuwe ontmoeting: het levensverhaal van mijn beide ouders (mijn vader was in 2005 overleden) en de Indonesische gemeenschap in Nederland. Bij het uitruimen van hun spullen kwam ik een schatkist tegen vol informatie over belangrijke gebeurtenissen in ons leven als Indonesisch gezin in Nederland, zoals de oprichting van de grootste Indonesische moslimgemeenschap in Nederland, de PPME. De PPME is een acroniem uit het Indonesisch Persatuan Pemuda Muslim se-Eropa, in het Nederlands wordt dit vrij vertaald als Vereniging van Jonge Islamieten in Europa.
Instroom van Indonesische studenten in de jaren 70
De rol die mijn ouders samen met andere nieuwkomers (voornamelijk studenten) hadden uit Indonesië waren vol idealisme. In de jaren 70 was de politieke situatie in Indonesië nogal gespannen door de machtsovergang van Soekarno naar Soeharto. Er waren veel maatschappelijke bewegingen die de eenheid van de natie in stand wilden houden, ondanks het nieuwe autoritaire bewind. Mijn vader, Mochammad Chaeron, was eind jaren 60 journalist bij de nationale krant Harian Abadi, en kwam naar Nederland in 1970. Een aantal keren heb ik gevraagd naar de reden om naar Nederland te komen, waarop hij altijd antwoordde “om op ontdekkingsavontuur te gaan”.
Tijdens het uitruimen ben ik ook persoonlijke brieven tussen mijn vader en Mohammad Natsir (vijfde Premier van Indonesië in 1950 en voormalig Minister van Communicatie in 1948) tegen gekomen. Mijn vader kende Mohammad Natsir via zijn journalistieke kanalen. Hij bewonderde Natsir door zijn Islamitische democratische gedachten over ethisch leiderschap, inclusiviteit en eenheid.
Indonesische Moslims in Nederland verenigd
Ongeveer twintig Indonesische moslim jongeren, voornamelijk studenten in het Midden-Oosten, kwamen geregeld bij elkaar om hun geloof uit te oefenen. Daaruit kwam het verlangen om een organisatie op te zetten die de belangen van de Indonesische moslims in Nederland behartigde. Op 12 april 1971 was het zover: Indonesische jongeren studenten in Nederland en toenmalig West-Duitsland, waaronder Abdurrachman Wahid (4e President van Indonesië) sloegen de handen ineen en PPME werd geboren. De PPME richt zich hoofdzakelijk op de behartiging van belangen van moslims specifiek in Nederland en in Europa, in het bijzonder de Indonesische gemeenschap. Daarmee was Nederland een moslimgemeenschap rijker naast de Turkse, Marokaanse, Surinaamse en Pakistaanse gemeenschap die in die tijd al eerder actief waren.
Nadat de PPME goedgekeurd en erkend werd door de Nederlandse staat (koninklijk besluit) liepen de sociale activiteiten op volle toeren. Ze zochten verbinding met andere moslimgemeenschappen en waaronder ook in het buitenland en zelfs buiten Europa. Vooral de Indonesische gemeenschap in zowel binnen- als buitenland waren gecharmeerd en voegden zich snel bij de vereniging. Er waren bijeenkomsten van deze Indonesishce moslimgemeenschap in Duitsland, Engeland, Frankrijk en zelfs in Suriname die zich organiseerde zoals de PPME. In die tijd werd PPME een voorbeeld organisatie, totdat PPME werd ingehuldigd als een “Centraal Bestuur Orgaan”.
De kernactiviteiten van de PPME bestaan uit het vervullen van dakwah, wat betekent het uitnodigen naar de kennis van de Islam, en het verrichten van Islamitische maatschappelijk rituelen zoals het overlijden, het vieren van belangrijke dagen in de Islam, de islamitische huwelijksvoltrekking enzovoorts.
De PPME werd regelmatig gevraagd om te participeren in internationale islamitische conferenties om kennis met elkaar te delen en leiderschapstraining te volgen. Uit deze internationale conferenties heeft de PPME contacten gemaakt met islamitische organisaties uit de hele wereld, zoals: Indonesië, de Midden Oosten, Verenigde Staten, Canada. In Europa heeft de PPME contacten gehad met onder andere de Islamische Studentengemeinde (ISG) in West-Duitsland, United Muslim Student Organisation (UMSO), Islamic Centre Genève in Zwitserland en Bilal Mosche in Duitsland.
Om zijn leden te informeren over allerlei ontwikkelingen omtrent islamitische gebeurtenissen in de wereld brengt de PPME in 1971 maandelijks een bulletin uit. De eerste bulletin kreeg de naam “Al Falaah” wat betekent de overwinning. Een bestuurslid kwam tot dit idee toen Abdurrachman Wahid de reguliere vergadering moest onderbreken voor het gebed met een prachtige en intense adzan, de oproep tot het gebed. “Haiyya’aal al-salaah… Haiyya’aal al-falaach” wat geïnterpreteerd werd dat overwinning en God’s zegening komen wanneer we eerst het (gezamenlijke) gebed doen.
Tot op heden verspreidt de PPME regelmatig informatie aan zijn leden, intussen wel meer via verschillende internet omgevingen zoals Facebook en websites.
50 jaar na oprichting
Het is inmiddels 50 jaar na de oprichting van de PPME, en ik als tweede generatie van deze tot een familie uitgegroeide organisatie ben dankbaar en trots dat er veel goede ontwikkelingen zijn geboekt. De PPME telt nu vijf afdelingen in de regio Den Haag, Amsterdam, Rotterdam, Heemskerk en Breda. Het aantal leden omvat honderden gezinnen.
Toch zijn er zoals in meerdere organisaties onenigheden, zoals wat er in Amsterdam is gebeurd: een verschil van mening tussen leden over de islamitische gang van zaken. Het bestuur heeft besloten om in 2005 de PPME Amsterdam te splitsen waaruit PPME Amterdam Al-Ikhlas en Euromoslem onstonden. Terugkijkend naar deze pijnlijk gebeurtenis vind ik het belangrijk dat we diversiteit en verscheidenheid binnen de Islam moeten kunnen accepteren en respecteren, wat ook terug te vinden is in de bronnen van de Islam. Belangrijk is dat we ondanks onze verschillen de eenheid van de gemeenschap in stand houden.
Naar mijn mening heeft de PPME een belangrijke rol gespeeld in het verbinden van de moslimgemeenschap in Nederland (en Europa) maar ook met niet moslims. Dit was alleen mogelijk geweest door de vele (vrijwillige) tijd en energie die onze leiders, ouders, tantes en ooms, jongeren, de Al-Moe’minoen groep (een onderdeel van de PPME met bekeerde Nederlanders) hebben gegeven aan deze organisatie.
Insyaa Allah, hopelijk door vast te houden aan het principe van saamhorigheid zoals verwoord door Mohammad Natsir, zal PPME zich blijven ontwikkelen tot een organisatie die de overwinning kan behalen door het zaaien van de islamitische persoonlijkheid volgens de leerstellingen van de Qur’an en de soenna van de profeet. Aamin.