Er bestaat geen twijfel dat ik vele interessante dingen kan doen en zien in Indonesië. Maar sinds als kind een paar jaar in Engeland te hebben gewoond, is het leven in het buitenland een ultieme droom voor mij. Die kans kreeg ik eindelijk toen ik al oud was. Nou, niet echt oud, rond de 45 jaar (dat is niet oud, toch?). En de plaats waar ik het liefst naartoe zou willen gaan is niet Amerika, Azië of Australië, maar Europa.
Toen ik in Jakarta werkte werd ik een paar keer naar Europa gestuurd voor een paar dagen. En er was nooit genoeg tijd om van de stad te genieten en de stad te ontdekken. In die tijd groeide het verlangen om in Europa leven. Terwijl de jaren voorbij gingen, gaf ik bijna de hoop op om in het buitenland te leven.
Maar geluk was aan mijn zijde. Een van mijn familieleden werd voor werk geplaatst in Nederland. Ik vergezelde hem ondanks dat ik mijn lieve familie moest achterlaten. Natuurlijk kostte het veel papier- en regelwerk om dit ‘Oranje’ land binnen te mogen.
Indonesiërs die in Nederland leven weten maar al te goed hoe gecompliceerd het is om alle nodige papieren te regelen om dit land binnen te kunnen. Nederland is een van de landen in Europa die een beperking oplegt aan het aantal immigranten, dus ze vraagt ons om zoveel mogelijk documenten aan te leveren. Sommige documenten zijn lastig te regelen. Bijvoorbeeld, omdat ik niet getrouwd was, moest ik zwart op wit bewijzen dat ik vrijgezel was. Het proces om dat document te krijgen was zeer vermoeiend! Ten eerste moest ik vragen om een verklaring op buurtniveau (RT), daarna op gemeenschapsniveau (RW), vervolgens naar de gemeenteraad (Kelurahan), daarna de subdistrict (Kecamatan), toen het kantoor voor religieuze zaken (KUA), vervolgens het kantoor voor huwelijkse registratie en administratie , daarna het Ministerie van Justitie en Mensenrechten, toen het Ministerie van Buitenlandse Zaken en uiteindelijk naar een vertaler, waarna de vertaling gelegaliseerd moest worden door de Nederlandse Ambassade in Jakarta. Ik vond het verkrijgen van al deze documenten al niet goedkoop, maar het aanvragen van een visum was zelfs nog veel duurder. En als de aanvraag niet geaccepteerd wordt, kan het betekenen dat de gehele procedure opnieuw moet worden gedaan. Inclusief de kosten, energie en (reis)tijd.
Maar mag ik mezelf van geluk prijzen, want mijn aanvraag werd geaccepteerd. Dit betekende voor mij op weg naar Nederland. En dat was het begin dat ik een buitenlander in dit land werd.
En ik voel me een echte vreemdeling in dit land. In die tijd kende ik niemand en kon de taal niet spreken. Maar Nederlanders vinden het geen probleem om Engels tegen buitenlanders te spreken. Op dat gebied zijn Nederlanders makkelijker dan de Fransen. Dit was in ieder geval in mijn voordeel.
Toch vond ik het irritant dat ik de taal niet sprak en begreep. Als ik bijvoorbeeld op het station was, kon ik nooit de aankondigingen uit de speakers verstaan. Bij een vertraging of wijziging was ik dus niet op de hoogte. Dit resulteerde in een groot aantal keer dat ik de trein miste of een verkeerde trein nam.
Een ander voorbeeld is gedurende een dagje in de stad. In een van de winkels was een lijst met de prijs ‘vanaf € 5 voor een T-shirt’. Omdat ik niet wist was ‘vanaf’ betekende dacht ik dat het shirt maar € 5 euro kostte. Toen ik aan de kassa moest betalen, kostte het shirt eigenlijk € 15! Natuurlijk was ik geschokt, en de caissière vertelde mij dat de prijzen vanaf € 5 waren. Ik moest mijn aankoop annuleren.
Er zijn vele anderen voorbeelden die mij ellendig maakten doordat ik geen Nederlands begreep. Hierdoor voelde ik dat het leren van een taal een belangrijk element is als je in het buitenland wilt wonen. Zonder het begrijpen van de taal zouden we vastzitten in de duisternis. Mensen zouden ‘bla bla bla’ spreken en je zou daar staan als een ‘sapi ompong’ (tandloze koe), die er geen bal van snapt.
Daarom nam ik de beslissing om mezelf Nederlands te leren via het internet. Ik was vastbesloten om het Nederlands goed onder de knie te krijgen. Gelukkig zijn er vele nuttige websites beschikbaar om een goede start te maken. Daarna begon ik sommige woorden te begrijpen en kon ik zinnen opbouwen. Gelukkig was mijn internetverbinding supersnel.
Na meer kennis van de Nederlandse taal te hebben opgedaan, begon ik het buiten de deur te oefenen. Hmmm….ik zal proberen om de aankopen om de markt in het Nederlands te doen. Dus begon ik de prijzen van bepaalde producten te vragen. Bij mijn eerste poging begreep de verkoper niet wat ik zei. Ik probeerde mijn zenuwen in bedwang te houden en probeerde het nogmaals…ik vroeg “hoeveel kost het?”. Ah, het leek erop of hij het begreep en hij vertelde mij de prijs.
Ik was vrij dankbaar, want ondanks dat mijn eerste poging om Nederlands te gebruiken me niet zo gemakkelijk afging als ik hoopte, was het geen teleurstellende inspanning. Ik had alleen meer oefening nodig.
Maar wie wilde met mij praten? “Tijd is geld.” Natuurlijk willen mensen geen tijd verspillen om anderen te leren zonder betaald te worden. Ik was een beetje pessimistisch iemand te vinden die mij gratis wilde helpen met mijn Nederlands. Ik ging op zoek op het internet. Gelukkig vond ik het SamenSpreken instituut. Dit is een non-profit organisatie om mensen te helpen in het Nederlands te communiceren. De organisatie bestaat uit vrijwilligers, waarvan het grootste deel vrouw is, en de intentie heeft om anderen te helpen. Sommigen van hen zijn zelfde werkende vrouwen.
Ik registreerde mij op hun website en een week later kreeg ik een reactie. Een vrouw, genaamd Annie, belde om een afspraak te maken. We ontmoetten elkaar in een bibliotheek in de buurt. Ik vulde een formulier in terwijl we wat kletsten over mijn hobby’s en favoriete eten. Op dat moment sprak ik een mix van Nederlands en Engels. Het bleek dat Annie niet mijn partner om te spreken zou worden. Haar taak was om mij beter te leren kennen zodat zij een passende persoon kon vinden.
Na die afspraak ging ik door met het leren van Nederlands via het internet. Twee weken later belde Annie terug dat zij mij wilde introduceren aan een muzikant die Elizabeth heette. Zij zou mijn partner worden. Ik was heel blij dat ik eindelijk een partner zou hebben om Nederlands mee te oefenen.
Ik maakte gelijk een afspraak met Elizabeth bij dezelfde bibliotheek. Ik gaf de voorkeur aan deze locatie, omdat het niet ver van mij vandaan was en het een vriendelijke sfeer uitstraalt.
Elizabeth is vioolspeler voor een van de meest toonaangevende orkesten in Nederland. Zij was een vrij rustige maar vriendelijk persoon. In die tijd was zij vrijgezel dus zij gebruikte haar vrije tijd om anderen, zoals ik, te helpen. Nadat onze ontmoeting van twee uur klaar was, maakten we een nieuwe afspraak.
Mijn Nederlands begon na elke ontmoeting steeds beter te worden. We ontmoetten elkaar op verschillende plaatsen. Soms gingen we naar het strand, het park, het museum en ook een keer bij Elizabeth thuis tijdens de viering van haar verjaardag. Ik was ook uitgenodigd om een concert, waar zij moest spelen, bij te wonen. Ik was heel blij met onze vriendschap en ik heb heel veel van haar geleerd. Niet alleen de Nederlandse taal, maar ik heb ook meer geleerd over de cultuur en gebruiken.
Doordat mijn Nederlands verbeterde, had ik het gevoel dat ik meer onafhankelijk was en het leven leek een stuk eenvoudiger. De taal kennen is cruciaal als je in een ander land woont. Ik ben niet langer de ‘tandloze koe’ meer. En ik mis of neem geen verkeerde treinen meer.
Dit is mijn verhaal. Succes voor degenen die net Nederlands leren!
Groeten,
Santy, 48 tahun, Haarlem
