Altijd op zoek naar vernieuwing: naar nieuwe bewegingen en nieuwe muzieksoorten. Door deze nieuwsgierigheid kwamen choreografen Andrea Leine en Harijono Roebana, van dansgezelschap LeineRoebana, in aanraking met hedendaagse gamelanmuziek en werd de dansvoorstelling Ghost Track tot leven gebracht. In Ghost Track speelt componist Iwan Gunawan met zijn gamelan ensemble live composities waarin het traditionele en moderne zich moeiteloos mengen. Met Ghost Track wilde LeineRoebana laten zien wat er gebeurt als je de westerse en Indonesische cultuur met elkaar mengt. ‘Op de eerste plaats wilden we een mooie voorstelling neerzetten, maar daarnaast wilden we ook laten zien dat de culturele identiteit niet statisch is, maar juist dynamisch en onderhevig is aan verandering.’
In eerste instantie had Harijono weinig met gamelanmuziek: ‘Ik had gamelan altijd als folklore in een hoekje gezet en had nooit gedacht dat wij daar iets mee zouden doen.’ Maar na het bezoeken van een gamelanconcert in het Tropenmuseum in 2007 was Harijono onder de indruk van de fysieke klanken van de instrumenten en de moderne compositietechnieken van Iwan Gunawan. ‘Het fysieke geluid verwarmt niet alleen het hart, maar ook de geest’, vertelt Harijono. Hij was toen overtuigd om toch iets met gamelan te gaan doen.
Foto: Deen van Meer
Harijono, geboren uit een Indonesische vader en Nederlandse moeder, was al eens eerder in Indonesië geweest voor familiebezoek, Door de inspiratie van de gamelanmuziek ging hij in 2009 voor de tweede keer naar Indonesië, maar nu om dansers en musici te ontmoeten. ‘Ik wilde naar de bron gaan en de authentieke sfeer in Indonesië proeven. Daar waar de mensen hun hele leven zich gewijd hebben aan de traditionele dans.’
In 2010 is Harijono nogmaals naar Indonesië gegaan, maar nu met de twee dansers om voor het eerst samen te werken. Voor de westerse dansers was het wel een bijzondere ervaring. ‘Ze hoefden zich in Indonesië niet meer op te warmen voor het dansen, want ze rolden zo bezweet het bed uit.’ Samen met een aantal Indonesische dansers hebben in twee weken toegewerkt naar een korte voorstelling. Harijono had zich niet verdiept in de symbolische betekenissen van de Indonesische traditie. Het ging hem vooral om de manier van bewegen en niet om het verhaal. ‘Voor ons is de hand een verlengstuk van de arm. Wij maken lange lijnen in de ruimte. Voor de Indonesische dansers is de hand een uitdrukking van iets, de hand is de drager van de arm. Het zijn dus heel andere uitgangspunten. Ook zijn de Indonesische dansers het niet gewend om zichzelf te zijn op het toneel, het publiek ziet hen als een mythisch figuur.’ Harijono dacht eerst dat ze elkaar niet zouden begrijpen door de grote cultuurverschillen, maar uiteindelijk is dat erg meegevallen. De korte voorstelling werd uiteindelijk een eerste draft voor Ghost Track. In 2011 ging LeineRoebana naar Indonesië om drie weken te werken aan Ghost Track en een week voorstellingen te geven.
Daarna ging LeineRoebana met de voorstelling Ghost Track voor het eerst op tournee in Nederland (2011). Het werd hier heel enthousiast ontvangen, maar Harijono was vooral benieuwd naar de reactie van het publiek in Indonesië. In 2012 ging LeineRoebana op tournee met Ghost Track in Indonesië. Gelukkig was men ook daar heel positief. Tijd en ruimte zijn concepten die fundamenteel anders worden ingevuld in beide dansculturen. ‘Westerlingen zijn de meesters van de ruimte en de Indonesiërs de meesters van de tijd,’ was de reactie van het publiek. Ze vonden Ghost Track een exemplarisch voorbeeld voor een interculturele samenwerking.
Ghost Track is uiteindelijk een mooie dansvoorstelling geworden, maar Harijono is vooral trots op het creatieproces: ‘De generositeit van alle betrokken was geweldig: iedereen stond er positief in, was open en deelde hun ervaringen met elkaar. Door de dialoog hebben we elkaar naar een nieuwe hoogte gebracht.’
Foto: Deen van Meer
Ben je benieuwd naar de voorstelling Ghost Track? Dan heb je geluk. Sinds 5 oktober 2013 zijn er namelijk 24 voorstellingen die vertoond worden in verschillende theaters in Nederland. Wacht niet te lang, want de tournee duurt tot 13 december 2013. En zoals Harijono aangeeft, is het goed om met het hele gezin naar de dansvoorstelling te komen en zo ook de kinderen op een andere manier te interesseren in de traditie. Lees hier meer over de dansvoorstelling Ghost Track en de agenda.
Win twee vrijkaarten!
BelindoMag verloot twee kaarten voor de dansvoorstelling Ghost Track. Weet jij het antwoord op de volgende vraag: In welk jaar ging LeineRoebana op tournee in Indonesie?
Like onze Facebookpagina (mocht je dat nog niet gedaan hebben), stuur ons een bericht met het juiste antwoord en maak kans op twee vrijkaarten bij het theater en de datum naar keuze. Reageer snel, de actie loopt t/m 17 november 2013!
